De bouw van een bakkerswinkel voor modelbaan
“Piets Pieck Plein”
Hierna volgt de beschrijving van de bouw van een bakkerswinkel in schaal 0 (nul) 1 : 45 op basis van een prent van Anton Pieck.
Voor een afbeelding van de gekozen prent klik op deze link: Bakkerswinkel van Anton Pieck.
Het 3D gedeelte van de bouw van de bakkerswinkel is door Piet van Oorschot uitgevoerd, de verdere handmatig afwerking en bouw door Jan Potters.
Hierna de beschrijving van de bouw aan de hand van een aantal foto’s.
De prent van de bakkerswinkel stond op een Anton Pieck kalender die bij Piet op het toilet hing. De prent is niet alleen prachtig uitgevoerd, ook de bakkerswinkel is erg mooi. Voor Piet een reden om met de bouw van dit model te starten. Als eerste stap voor het bouwen heeft Jan een gedetailleerde tekening op schaal van de bakkerswinkel gemaakt (zie afbeelding 1).
Een bouwtekening vereenvoudigd niet alleen het meten bij het bouwen van het model, maar geeft ook een indruk van het eindproduct en de plaats die het in gaat nemen op de baan. Jan maakte van een kopie van de tekening een eenvoudig staand model dat op de beoogde plaats op de baan gezet kon worden (zie afbeelding 2).
Door het staande model bleek dat de benodigde ruimte te beperkt was voor de winkel met de leverancierspoort, daarom is de poort komen te vervallen bij de bouw. Het model bleek een effectief middel om de ruimte en indeling te beoordelen (zie afbeelding 3).
De belangrijkste uitdaging voor het bouwen van de bakkerswinkel zijn de ramen. De ramen zijn zeer fijn uitgevoerd en daarbij beslaan ze een groot oppervlak van de gevel. Veel en moeilijk om deze met microstip te vervaardigen. Reden genoeg om een oplossing hiervoor te zoeken.
Bij toeval zag Piet in de buurt app van onze wijk (hoplr) een nieuwe deelnemer die zich voorstelde. Hij vertelde dat hij student was en graag in contact kwam met buurtbewoners die zijn hobby deelde, het gebruik van 3D-printers. Via hoplr is contact gelegd met hem en hij was bereid om een 3D-model te printen.
Om een 3D-model te printen is het nodig dat er een 3D-tekening gemaakt wordt, bijvoorbeeld met een CAD (Computer Aided Design) softwarepakket. Over het algemeen zijn dit bijzonder dure professionele softwarepakketten, maar dat geld wilden we er niet voor uitgeven. Daarom is op het Internet gezocht naar een gratis CAD-pakket en die bleken te bestaan. Gratis CAD-softwarepakketten die kennis van constructie tekenen vereisten, een kennis die ik absoluut niet bezit. Maar ook pakketten die veel eenvoudiger waren, maar die te veel beperkingen hadden voor ons doel. Uiteindelijk is een CAD-pakket gevonden die een tekenfunctie bevatte special voor Windows/Office gebruikers. Dit CAD-pakket is FreeCAD 0.18 en is gratis te downloaden en te gebruiken, zelfs in het Nederlands (zie afbeelding 4).
Na het downloaden van de software kon gestart worden met FreeCAD 0.18. Om de basisprincipes van het gebruik onder de knie te krijgen was het nodig om eerst een aantal YouTube filmpjes met instructies te bekijken. Met kennis van de Office-pakketten is het inderdaad goed mogelijk om voorwerpen te tekenen met de applicatie. Het pakket is zelflerend voor een min of meer ervaren Office-gebruiker. Je start door een driedimensionale basisvorm te kiezen en deze de juiste maten te geven. Door 3D-vormen te combineren ontstaat het bouwwerk. De vormen kunnen toegevoegd of uitgespaard worden.
Om de maten en plaatsing van de onderdelen op exact de gewenste plaats te krijgen was eerst nog niet zo eenvoudig. Na wat zoeken en proberen is de juiste wijze gevonden. Gaandeweg kreeg ik meer plezier in het bouwen van de bakkerswinkel in 3D. Nog niet alles lukte volledig. Zo lukte het nog niet om de ring in het rechtse gedeelte gedeeltelijk te verwijderen, iets wat na het printen makkelijk te corrigeren is. Uiteindelijk was de bakkerijwinkel op wat kleine details na gebouwd (zie afbeelding 5).
Na het digitaal bouwen van het 3D-model van bakkerswinkel kwam het moment om deze te laten printen. Met FreeCAD 0.18 is het mogelijk om in een aantal verschillende formaten een printbestand aan te maken, zo ook voor de printer van de buurtgenoot die de print zou gaan maken. Bij het tonen van het 3D model kreeg ik te horen dat zijn eenvoudige printer hier minder geschikt voor was. De kwaliteit van het eindproduct zou onvoldoende zijn. Het bouwpakket van de printer die hij gebruikt koste slechts € 165 (zie afbeelding 6).
De 3D printer die gebruikt kon worden is voldoende voor het printwerk van het vlakke gedeelte van de bakkerswinkel, de ramen. Daarom is gekozen om enkel de raampartij te printen en de rest later met polystyreen en hout aan te bouwen. Het maken van de raampartij was de belangrijkste reden van het 3D-avontuur. Na het aanpassen van het printbestand kon het printen gestart worden. Het printen van een gedeelte van de raampartij is zichtbaar in onderstaand filmpje
De geprinte raampartij, het eindproduct van de 3D-printer, is prima bruikbaar voor de verdere bouw van de bakkerswinkel. Deze fijnheid behouden bij de bouw van de raampartij met microstrip, is in een dergelijke omvang minder eenvoudig en kost veel tijd. Het 3D-avontuur is daardoor zinvol geweest (zie afbeelding 7).
Na het printen is Jan gestart met het verder afbouwen van de bakkerijwinkel. Als start zijn de zichtbare hout onderdelen op de raamkozijnen en deur aangebracht. Hiervoor zijn roerstokjes gebruikt, die iets smaller gemaakt moesten worden. De roerstokjes zijn te koop bij de Action voor weinig geld (zie afbeelding 8).
Op de Anton Pieck prent van de bakkerswinkel is de kop van de gevel niet zichtbaar. Een klokgevel past prima bij een dergelijk pand, zodat deze gekozen is. Jan heeft na onderzoek op het Internet een model in polystyreen uitgewerkt. Ook zijn de zijgevels van het pand gemaakt van polystyreen.
Omdat het een model betreft dat tegen de achterwand van de baan komt te staan, behoeft het gebouw niet dieper dan drie centimeter te zijn. Later moeten deze onderdelen nog van een laag getamponneerde klei worden voorzien (zie afbeelding 9).
In de klokgevel heeft Jan een raam aangebracht. Dat raam is vervaardigd met micro strips van Evergreen. Door fijne strips te nemen is dezelfde fijnheid verkregen als de 3D-geprinte raampartij. Voor een dergelijk kleiner raam is dat goed te doen, voor de hele raampartij was het gebruik van deze methode veel bewerkelijker en problematischer geweest (zie afbeelding 10).
Samengebouwd begint de bakkerswinkel al aardig vorm te krijgen, er moeten echter nog aardig wat details en onderdelen toegevoegd worden (zie afbeelding 11).
Bij de volgende stap zijn een aantal nieuwe onderdelen aan de bakkerijwinkel toegevoegd. Zo zijn er elementen ter versiering boven aan de kozijnen geplaatst. Ook is een luifel gemaakt die boven de raampartij is aangebracht. Er is een bak vervaardigd en geplaatst waarop producten van de bakkerij getoond kunnen worden. Na plaatsing bleek dat de eerste versie van de bak te diep is geworden. De bak is niet in verhouding met rest van de onderdelen van de winkel. Dit moet nog gecorrigeerd worden.
Alle onderdelen zijn van hout gemaakt, het is de bedoeling dat alle houten onderdelen straks dezelfde kleur gaan krijgen (zie afbeelding 12).
In de volgende fase van het vervaardigen van de bakkerijwinkel is de bak voor het presenteren van bakkerijproducten kleiner gemaakt. Ook de overkapping was te grof ten opzichte van de rest van het pand. Er is een nieuwe overkapping gemaakt die veel fijner is en gelijk is aan die op de prent, een hele verbetering.
De zijkanten van de winkel zijn aangebracht. Deze zijn voorzien van een laag getamponneerde klei. De zijkanten zijn smal. Omdat de winkel tegen de achterwand wordt geplaatst en volstaat een ondiep gebouw.
Het dak is geplaatst en de dakpannen zijn aangebracht. Hiervoor zijn de mooie dakpanplaten gebruikt van het Spaanse merk Redutex, in Nederland te koop bij Paerd.nl. Ook zijn de dakgoten en is een regenpijp geplaatst. Van koperdraad zijn twee stangen gemaakt die de overkapping mede omhoog houden. Voor het uithangbord is een ophanging vervaardigd en geplaatst (zie afbeelding 13 en 14).
Afbeelding 13. 
Afbeelding 14.
Op de volgende foto is te zien dat er grind en een weinig groen op de luifel is aangebracht. Tevens is het houtwerk op kleur gebracht, waarvan veel aanwezig is op de gevel van de bakkerswinkel (zie afbeelding 15).
In de volgende fase van het bouwen van de bakkerswinkel is een bank geplaatst links van de winkeldeur. Ook zijn een tweetal figuren opgenomen, een bakker die achter de deur staat en een bezoeker die lui op de bank ligt. De bakker is een eenvoudige figuur die is voorzien van witte bakkerskleding.
De kist die voor de etalage staat is van beslag voorzien. Het uithangbord van de bakkerswinkel is vanaf de prent gescand, rechtgezet met Adobe Photoshop en op de juiste maat gebracht. De print is op een stukje polystyreen geplakt en op de daarvoor bestemde plaats opgehangen (zie afbeelding 16 en 17).
Afbeelding 16. 
Afbeelding 17.
Voor de detaillering zijn twee honden geplaatst en een kraai op de luifel. Wederom is een figuur aangepast zodat een representatieve klant bij de ingang van de winkel gezet kon worden.
Jan heeft ook nog broodjes geschilderd op een bord dat op de luifel is geplaatst. Op de kist voor de etalage is een plateau met broodjes gezet. Dit is een witmetalen onderdeel gekocht bij de Engelse firma Langley. De broodjes zijn op kleur gebracht (zie afbeelding 18).
De volgende afbeelding toont de details die in de vorige fase zijn aangebracht (afbeelding 19).
In de laatste stap van de bouw van de bakkerswinkel is achter in de winkel en op de bovenetage een achtergrond aangebracht. Hiervoor zijn afbeeldingen geprint en op een plaat polystyreen geplakt.
Hierbij is de bouw van de bakkerswinkel in zijn geheel afgerond en het gebouw is klaar om op de baan geplaatst te worden (zie afbeelding 20).
